Περί Καπνίσματος και κατά της Χαλάρωσης των Μέτρων Απαγόρευσης στους Δημόσιους Χώρους

Θα ήθελα με αφορμή την αμφιταλαντευόμενη στάση ορισμένων πολιτικών στο θέμα της απαγόρευσης του καπνίσματος θα ήθελα να ανανεώσω την άποψη μου υπέρ της απαγόρευσης του στους δημόσιους χώρους. Το θέμα δεν το εστιάζω κατά συγκεκριμένων πολιτικών παρότι οι φίλοι μου στο facebook γνωρίζουν ότι τοποθετήθηκα με αφορμή δηλώσεις συγκεκριμένου πολιτικού, όμως δεν ήταν αυτός ο στόχος μου, παρά μόνο η αφορμή, διότι γενικότερα λίγοι πολιτικοί έχουν ξεκάθαρη θέση υπέρ της απαγόρευσης για λόγους πολιτικού κόστους. Δηλαδή ενώ η πλειοψηφία των πολιτικών στηρίζει την απαγόρευση θεσμικά, με την ψήφο τους στη Βουλή, όμως στην καθημερινότητα απέχουν από την δημόσια στήριξη, να τιμήσουν την ψήφο τους και να βγουν και να την υπερασπιστούν ενώπιον όσων πολιτών διαφωνούν, ή ακόμη χειρότερα έρχονται και να υιοθετούν μεσοβέζικες τακτικές για λόγους... οικονομικής δυσπραγίας των καταστημάτων εστίασης.

Το ζήτημα είναι κρίσιμο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση μιας και κέντρα εστιάσεως είναι κεντρικός τομέας ευθύνης της. Κι αντιδρώ στο λαϊκισμό αυτών των πολιτικών. Διότι δεν μπορούμε να τα έχουμε με όλους καλά και με αυτή την έννοια θα ήθελα να τοποθετηθώ σαφώς επί του θέματος, διότι κι εγώ έχω πολλούς και καλούς φίλους καπνιστές, όμως νοιάζομαι γι' αυτούς και δεν επενδύω στο θάνατο τους. Κι ένας πολιτικός οφείλει, και για το λόγο αυτό τιμώ τον Στέλιο Παπαθεμελή που σε ανάλογη "τα έβαλε" με τη νύχτα και την υποκουλτούρα των ξενυχτάδικων και του καφενείου. Ο λόγος των πολιτικών πρέπει να δείχνει το παράδειγμα και να επηρεάζει τους πολίτες και ιδιαίτερα τους νέους προς το καλό. Ο σωστός πολιτικός δεν πρέπει να οδηγείται από τα πάθη των μαζών, αλλά αντίθετα να οδηγεί και να τους αλλάζει πορεία και κόντρα στις μάζες εάν απαιτείται. Θα μου πείτε πολιτική είναι η "τέχνη του εφικτού", όμως αυτό δεν σημαίνει ότι το μόνο εφικτό είναι να τρέχει ο πολιτικός να ικανοποιήσει τα πάθη των μαζών. Αυτό δεν έχει κάποια αξία για να το αναγορεύουμε σε σημαντικό έργο. Το σημαντικό είναι να μπορεί να κάνει εφικτό το καλό και να ηγείται των μαζών.

Η ουσία της θέσης μου, για την απαγόρευση του καπνίσματος, δεν έχει σχέση με τους καταστηματάρχες αλλά με τους πολιτικούς. Η επιλογή κατά του καπνίσματος είναι μία νίκη των πολιτών κατά της καπνοβιομηχανίας που για ένα αιώνα παραπλανούσαν τον κόσμο με σοβαρές βλάβες στην υγεία των προηγούμενων γενιών. Οι πολιτικοί οφείλουν να συμβάλουν σε αυτό τον επίπονο για πολλούς ανθρώπους με υποστηρικτικούς μηχανισμούς για τα άτομα που νοσούν, διότι το κάπνισμα είναι αρρώστια, είναι εξάρτηση. Η παλλινδρόμηση στις πολιτικές απαγόρευσης είναι σε βάρος της Υγείας, κι όσοι ακούν ευχάριστα αυτά τα μηνύματα παραβλέπουν τις επιπτώσεις στην υγεία τους, και στο μέλλον των παιδιών τους. Όλοι έχουμε στις οικογένειες μας γονείς και θείους που άφησαν πίσω ορφανά παιδιά επειδή δεν μπορούσαν να κόψουν αυτή την καταραμένη συνήθεια. Οι πολιτικοί και ιδιαίτερα όσοι έχουν και ένα ρόλο image maker, οφείλουν να νοιαστούν εκτός από την εκλογή και το πολιτικό τους συμφέρον και την υγεία των συμπολιτών τους.

Κι όσον αφορά τους καταστηματάρχες, προσωπικά θεωρώ την Υγεία προτεραιότητα έναντι του κέρδους. Τόσα χρόνια πεθαίνει κόσμος, πεθαίνουν απλοί εργαζόμενοι που εξ ανάγκης δουλεύουν σε τέτοιους χώρους, τα παιδιά μας εθίζονται στο κάπνισμα κοκ. Κι αν το ξαναεπιτρέπαμε (υπό το πρισμα της οικονομικής κρίσης των "φαγάδικων"), πόσα παιδιά μας θα είχαν το σθένος να πουν στους φίλους τους "ελάτε να καθίσουμε μέσα στο χώρο των μη καπνιστών"; όλοι θα κάθονται στο χώρο των καπνιστών κι όλοι θα είναι καπνιστές, ενεργητικοί ή παθητικοί. Το μέτρο δοκιμάστηκε και τα προηγούμενα χρόνια και κανένας δεν σεβόταν τους μη καπνιστές. Οι χώροι των μη καπνιστών ήταν δίπλα στις τουαλέτες ή στο πατάρι και οι καπνιστές στη βιτρίνα με θέα την παραλία. Εάν οι μαγαζάτορες ήταν καλοί επιχειρηματίες ας ενδιαφέρονταν για τις επιχειρήσεις και να διαμόρφωναν 10 χρόνια τώρα τις κατάλληλες συνθήκες που να σέβονταν την υγεία και να μην προέκυπτε η ανάγκη της απαγόρευσης, όμως δεν το έκαναν και τώρα ξεσπούν σε κροκοδείλια δάκρυα. Αυτή είναι η κουλτούρα μας και νομίζω ότι πρέπει να την αλλάξουμε χωρίς "σάλτσες", διότι τέτοιους επιχειρηματίες δεν χρειαζόμαστε, διότι κι αυτοί είναι στο ίδιο πλαίσιο που προκαλεί την οικονομική κρίση, την αναποτελεσματικότητα, την υστέρηση στην διαρθωτική προσαρμογή, την σπατάλη των επιδοτήσεων, των κινήτρων κ.ο.κ. Μακάρι πιο νωρίς να είχαν κλείσει όλα αυτά τα καταστήματα από επιχειρηματίες που δεν σέβονται την Υγεία μας, εάν δεν μπορούν να κάνουν καλά αυτή τη δουλειά, ας κάνουν άλλη δουλειά. Εάν λόγω οικονομικής συγκυρίας κλείσουν ορισμένα καταστήματα, καλύτερα να κλείσουν αυτά όσων δεν σέβονται το νόμο, να μείνουν λιγότερα και να είναι βιώσιμα τα καταστήματα αυτά όσων σέβονται το Νόμο και να προχωρήσουμε μπροστά μόνο με τους επαγγελματίες καταστηματάρχες που νοιάζονται για την Υγεία μας, σέβονται τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές. Πόσο ακόμη θα ακούμε διαφωνίες για την μη εφαρμογή των Νόμων. Αυτό το μπάχαλο κράτος κάποτε πρέπει να λειτουργήσει!

Όμως είναι σημαντικό να εξηγήσω γιατί είμαι τόσο απόλυτος. Όπως και για τα ναρκωτικά, με ορισμένα θέματα δεν παίζουμε. Ο ένας από τους δύο πιο αγαπητούς μου θείους ο αείμνηστος Δημήτριος Καρύδης, πέθανε 55 ετών. Από αυτά, αν εξαιρέσουμε τα πρώτα χρόνια του αγώνα κάθε ανθώπου να γίνει κάποιος χρήσιμος άνθρωπος, πέρασε 10 ίσως τα καλύτερα χρόνια του στις θάλασσες, ως Αξκός Ασυρματιστής στο εμπορικό μας ναυτικό σε ποντοπόρα πλοία κι 12 χρόνια εγχειρισμένος με by pass (έμφραγμα 43 ετών), αλλά ξανάρχισε το κάπνισμα, κι όταν μπήκε ξανά στο νοσοκομείο, ζητούσε απελπσιμένα από τον πλέον αξιόλογο καρδιοχειρούργο τον κ.Σπύρου να κάνει ένα πείραμα μαζί του, πχ να του βάλει καρδιά γουρουνιού, οτιδήποτε, δεν μπορούσε να ζήσει άλλο. Ας πέθαινε, δεν άντεχε τη ζωή πλέον... ένας άνθρωπος που για όσους τον γνώρισαν μέχρι το τέλος της ζωής του ήταν αλτρουιστής, σε αυτή την δύσκολη στιγμή της ζωής του σκεφτόταν να προσέφερε με το θάνατο του στην επιστήμη. Ούτε αυτό δεν το μπόρεσε. Πέθανε απελπισμένος ενώ μάζευε τα πράγματα για να βγει από το νοσοκομείο, όταν ο γιατρος τον ενημέρωσε ότι εφόσον ξαναξεκίνησε το κάπνισμα δεν είχε ελπίδες. Πρακτικά του είπε ότι το νοσοκομείο δεν ήταν πειραματικό εργαστήριο και τα κόστη της εγχείρισης έπρεπε να κατευθυνονται σε όσους είχαν ελπίδες να ζήσουν... Άφησε την κόρη του φοιτήτρια. Προ λίγων ετών, κι ο αδελφός του επίσης καπνιστής, ο άλλος καλύτερος μου θείος επίσης έπαθε έμφραγμα. Χάρη στην επιστήμη ζει, κι από ότι φαίνεται είναι καλά, δόξα τω θεώ, αλλά ξαναξεκίνησε το κάπνισμα... Είναι συνεπώς προφανές ότι ακόμη κι όσοι έχουν τέτοια βιώματα, δεν μπορούν να ξεφύγουν, κι αυτό είναι που με κάνει τόσο απόλυτο κατά του καπνίσματος!

Ακόμη κι αν όλοι μπορούμε να συνεχίσουμε να ζούμε μετά από 1-2 by pass, γιατί αυτό να μην συμβεί μετά τα 70-80 μας. Με ποιο ασφαλιστικό σύστημα μπορούμε να επιβιώσουμε; Διότι οι παλιοί τουλάχιστο είχαν 30-40 χρόνια εργασίας. Οι νέοι ξεκινούν να εργάζονται στα 30 τους. Εάν από τα 40-50 αρχίσουν τα εμφράγματα, πότε θα δουλέψουν, πότε θα προσφέρουν οικονομικά για την ασφάλεια τους, για να μπορούν να κάνουν τα αναγκαία "service" για να συνεχίσουν τη ζωή τους; και με ποια ποιότητα ζωής; Κι όλα αυτά για να επιβιώσουν κάποιες επιχειρήσεις εστίασης;

Κι από οικονομικής άποψης, πότε θα γίνουμε παραγωγικοί; Το πρόβλημα της Ελληνικής οικονομίας είναι τα φαγάδικα; Τα καφενεία; Εισάγουμε ακόμη και τα λαχανικά και δεν εξάγουμε τίποτα. Η οικονομική κρίση θα κριθεί στην επιβίωση των καφε-bar; Ας σοβαρευτούμε επιτέλους! Οι πολιτικοί οφείλουν να εξασφαλίσουν την εφαρμογή του αντικαπνιστικού Νόμου και να μην δώσουν δεκανίκια σε κανένα κακό επιχειρηματία. Στήριξη στους καπνιστές χρειάζεται για να σέβονται την υγεία των υπολοίπων, κι όχι μόνο των συνεστιαζόμενων μαζί τους. Διότι ακόμη και το κακό παράδειγμα στα παιδιά ή στους φίλους που βλέπουν... Ακόμη κι αν διασφαλίζοταν το κάπνισμα με ασφάλεια για τους γύρω (π.χ. καλός εξαερισμός κλπ) ένας έξυπνος και κοινωνικά ευαίσθητος καπνιστής, εάν είχε περισσότερο μυαλό (που θα υπερνικούσε το πάθος του) και εάν αγαπούσε τους γύρω του, καλύτερα θα ήταν να κρύβοταν όταν καπνίζε, να μην τον έβλεπαν κι επηρεάζονταν αρνητικά οι πιο αδύναμοι χαρακτήρες.

Έτσι, ακόμη κι αν το κάπνισμα είναι νόμιμο, το σωστό είναι οι καπνιστές να αρχίσουν να ντρέπονται και να καπνίζουν κρυφά. Κάτι τέτοιο θα έκανε καλό και στους ίδιους διότι θα το περιόριζαν, αλλά και στους γύρω τους! Προφανώς φαίνομαι απόλυτος και "ακραίος" όμως προφανώς συμπάσχω με τους καπνιστές, διότι καπνιστές είναι οι πιο κοντινοί μου άνθρωποι και ζω την αδυναμία τους να το κόψουν. Κι αν κάποιος πιστεύει ότι εύκολα το κόβει, ας το κόψει εντελως διότι καπνίζοντας βλάπτει τους πιο αδύναμους χαρακτήρες ή οργανισμούς, που αν ξεκινήσουν δεν θα μπορέσουν να το κόψουν και θα ταλαιπωρούνται σε όλη τους τη ζωή.

Πιστεύω ότι ένας έξυπνος άνθρωπος θα έβλεπε στα λόγια μου μία ευκαιρία κι όχι "εχθρότητα", διότι προφανώς δεν είμαι εχθρός των καπνιστών. Είμαι όμως εχθρός του "ωχαδερφισμού" και της αποδυνάμωσης των Νόμων.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον φίλο μου τον Βαγγέλη Φραγκούλη, Αξιωματικό του εμπορικού ναυτικού, που κάνοντας το "δικηγόρο του διαβόλου" με βοήθησε στη διαμόρφωση αυτών των σκέψεων. Βαγγέλη να είσαι καλοτάξειδος!